Individu yang aktif secara seksual lebih cenderung dijangkiti herpes genital, iaitu penyakit jangkitan kelamin yang biasa dan mudah berjangkit. STD ialah jangkitan yang disebarkan melalui hubungan seksual dan boleh disebabkan oleh bakteria, virus atau parasit.

Apakah itu herpes genital?

Herpes genital ialah penyakit jangkitan kelamin yang disebabkan oleh jangkitan virus herpes simplex (HSV).

Kebanyakan kes herpes genital tidak menunjukkan sebarang gejala atau tidak disedari, walaupun sesetengah individu boleh mengalami lepuh atau ulser yang menyakitkan di kawasan jangkitan dengan tahap keterukan berbeza. Terdapat ubat yang dapat mengurangkan tahap keterukan dan kekerapan gejala, namun ubat ini tidak dapat menyembuhkan jangkitan sepenuhnya.

Diagnosis herpes genital boleh memberi tekanan dari segi emosi dan psikologi. Penting untuk berbincang dengan pakar kesihatan tentang cara mengurus gejala dan mencegah penularan virus.

Ramai individu mengalami ulser genital berulang selama beberapa tahun selepas dijangkiti. Walaupun virus kekal dalam badan untuk tempoh yang lama, episod gejala cenderung menjadi kurang kerap dari semasa ke semasa. Ubat dan teknik penjagaan diri dapat membantu mengawal jangkitan.

Apakah punca herpes genital?

Herpes genital berpunca daripada jangkitan virus herpes simplex. Terdapat dua jenis virus: virus herpes simplex jenis 1 dan 2 (HSV-1 dan HSV-2). Kedua-dua jenis boleh menjejaskan kawasan genital.

Jenis 1 juga boleh menyebabkan ulser di sekitar mulut.

Herpes genital selalunya disebabkan oleh HSV-2. Ia menyebabkan lepuh dan ulser yang menyakitkan pada kawasan genital. Herpes genital menghasilkan lepuh dan ulser di sekitar alat kelamin. Ia juga boleh menyebabkan komplikasi sekiranya dijangkiti kali pertama ketika awal atau lewat kehamilan.

Jangkitan berlaku apabila virus herpes memasuki kulit yang pecah atau menembusi membran lembap pada zakar, faraj, bukaan kencing, serviks atau dubur. Setelah masuk ke dalam kulit, virus mula menjangkiti sel.

Sakit, lepuh dan bengkak berlaku apabila sistem pertahanan badan bertindak balas terhadap sel yang dijangkiti. Walaupun luka (sering dipanggil lesi) boleh sembuh dalam masa beberapa hari hingga beberapa minggu, sebahagian virus kekal tidak aktif sehingga dicetuskan oleh jangkitan, tekanan atau sebab yang tidak diketahui.

Herpes tidak boleh dijangkiti melalui tempat duduk tandas, cadar atau kolam renang. Awak juga tidak boleh dijangkiti melalui sentuhan objek seperti sudu, sabun atau tuala.

Apakah faktor risiko herpes genital?

Seks oral, faraj atau anal ialah cara penularan herpes yang paling biasa.

Hubungan seksual secara oral dengan individu yang mempunyai ulser sejuk di bibir boleh menyebabkan penularan herpes genital, yang selalunya berpunca daripada HSV-1. Walaupun tiada ulser yang kelihatan, penularan antara individu masih boleh berlaku.

Faktor risiko lain termasuk:

• Hubungan seksual dengan lelaki yang dijangkiti berbanding wanita yang dijangkiti
• Berbilang pasangan seksual
• Tidak menggunakan kondom
• Mempunyai sejarah jangkitan seksual
• Melakukan hubungan seks pada usia awal

Apakah gejala herpes genital?

Ramai individu yang mempunyai herpes genital tidak menunjukkan sebarang tanda atau gejala. Kes herpes yang ringan boleh menyebabkan beberapa lesi yang sering tersalah anggap sebagai jerawat atau bulu tumbuh ke dalam.

Disebabkan herpes genital selalunya tidak mempunyai gejala atau hanya gejala yang sangat ringan, kebanyakan individu tidak sedar bahawa mereka mengalaminya.

Episod awal

Dalam kebanyakan kes, wabak herpes awal adalah yang paling teruk, dan wanita cenderung mengalami gejala yang lebih teruk daripada lelaki. Biasanya, episod awal berlaku beberapa minggu selepas jangkitan virus. Dalam dua hingga tiga minggu, gejala sering hilang.

Gejala termasuk:

• Lepuh berganda di kawasan kemaluan yang menjadi ulser yang menyakitkan
• Nodus limfa bengkak di pangkal paha
• Sakit sendi
• Sakit kepala
• Loya atau muntah
• Demam
• Kencing yang menyakitkan

Pada lelaki, gejala mungkin muncul di kawasan berikut:

• Zakar
• Skrotum
• Dubur
• Punggung
• Paha

Pada wanita, gejala mungkin muncul pada bahagian berikut:

• Faraj
• Vulva
• Punggung
• Paha
• Dubur

Tahap pendam

Semasa tahap pendam, virus itu tidak aktif di pangkal tulang belakang. Gejala tidak hadir semasa peringkat ini.

Episod berulang

Ramai individu mengalami episod herpes genital yang berulang. Walau bagaimanapun, episod berulang adalah kurang teruk daripada peringkat awal jangkitan.

Sehingga 50 peratus individu dengan wabak berulang menunjukkan gejala sebelum perkembangan ulser. Ini dikenali sebagai gejala prodromal yang termasuk gatal-gatal, kesemutan atau ketidakselesaan di bahagian punggung, pinggul atau kaki.

Bagaimanakah herpes genital didiagnosis?

Diagnosis dibuat berdasarkan pelbagai siasatan. Doktor anda akan terlebih dahulu mempersoalkan kesihatan umum anda, gejala dan menjalankan pemeriksaan fizikal yang menyeluruh.

Adalah penting untuk membezakan herpes genital daripada jangkitan kelamin lain yang turut menyebabkan ulser genital, seperti chancroid dan sifilis.

Ujian tindak balas rantai polimerase (PCR)

Ujian PCR ialah ujian yang sangat sensitif untuk mengesan virus herpes dalam sel dan cecair dari kawasan genital dan saluran kencing. Ujian ini mempunyai lebih sensitiviti berbanding ujian kultur.

Ujian kultur

Ujian kultur boleh menentukan kehadiran virus herpes simplex dalam ulser dan lepuh. Namun, ujian kultur lebih mudah mengesan virus apabila ulser masih baharu dan terbuka, berbanding ulser yang sedang sembuh atau sudah lama.

Ujian darah

Ujian darah boleh dilakukan walaupun seseorang tidak mempunyai ulser yang kelihatan semasa pemeriksaan, tetapi mempunyai sejarah ulser genital atau pernah dijangkiti HSV sebelum ini.

Apakah komplikasi herpes genital?

Komplikasi herpes genital termasuk:

• HIV: Kemungkinan jangkitan HIV meningkat kira-kira tiga kali ganda bagi mereka yang dijangkiti HSV-2.
• Penyakit yang teruk: Dalam individu yang lemah imun, seperti mereka yang mengalami jangkitan HIV lanjutan, herpes boleh menyebabkan gejala yang lebih teruk dan berulang. Komplikasi yang jarang berlaku termasuk meningoencephalitis (jangkitan otak), ensefalitis (jangkitan otak) atau keratitis (jangkitan mata).
• Herpes neonatal: Walaupun jarang, bayi yang baru lahir boleh mengalami herpes neonatal jika terdedah kepada HSV semasa kelahiran. Apabila ibu dijangkiti HSV buat kali pertama pada lewat kehamilan, risiko herpes yang baru lahir adalah paling tinggi. Jika anda mempunyai jangkitan aktif atau simptom prodromal semasa bersalin, doktor anda mungkin mengesyorkan bersalin secara Caesarean kerana ia boleh mengurangkan sentuhan dengan virus.

Apakah pilihan rawatan untuk herpes genital?

Jika anda mempunyai sebarang simptom herpes genital yang dinyatakan di atas, berbincanglah dengan doktor anda. Apabila herpes genital tidak dirawat, kemungkinan dan keparahan berulang adalah lebih tinggi.

Walaupun herpes genital tidak dapat disembuhkan, ia boleh diuruskan dengan ubat antivirus dan langkah penjagaan diri.

Ubat antivirus

Ubat antivirus seperti acyclovir dan famciclovir digunakan untuk mengurangkan tahap keterukan dan tempoh simptom serta meminimumkan risiko penularan virus. Dos dan tempoh rawatan bergantung kepada sama ada episod awal atau berulang.

Langkah penjagaan diri

Langkah penjagaan kendiri boleh membantu melegakan kesakitan semasa berlakunya herpes:

• Duduk dalam air suam beberapa inci boleh membantu melegakan kesakitan ulser buat sementara waktu. Ini boleh dilakukan di dalam tab mandi anda atau menggunakan ‘sitz bath’ yang direka khas. Wanita yang sukar membuang air kecil mungkin mendapati lebih mudah untuk kencing ketika berada dalam sitz bath atau di penghujung mandian air suam.
• Elakkan menggunakan mandian berbuih dan sabun. Pastikan kawasan genital bersih dan kering serta elakkan memakai pakaian dalam atau pakaian yang ketat atau menyebabkan iritasi.
• Selain itu, acetaminophen boleh digunakan untuk melegakan kesakitan akibat ulser genital. Tidak disyorkan untuk menggunakan losen dan salap yang dijual bebas.

Apakah petua pencegahan herpes genital?

Oleh kerana semua individu yang aktif secara seksual berisiko mendapat herpes genital, amat penting untuk berkomunikasi dengan pasangan seksual sebelum hubungan seksual pertama.

Berikut adalah beberapa cara herpes genital boleh dicegah:

• Gunakan kondom lateks semasa hubungan seksual.
• Kekal dalam hubungan monogami jangka panjang dengan pasangan yang tidak mempunyai herpes.
• Elakkan hubungan seksual dengan pasangan yang mempunyai gejala herpes.
• Jadilah sokongan dan bincangkan rancangan rawatan dengan pasangan anda. Pastikan pasangan anda mengambil ubat antivirus seperti yang ditetapkan oleh doktor.

Atur janji temu di Hospital Pantai

Pengesanan awal herpes genital menjadikan merawat keadaan lebih berkesan dengan rawatan yang sesuai. Pasukan profesional penjagaan kesihatan yang prihatin sedia untuk berunding dan memberikan penjagaan yang terbaik.

Hubungi kami untuk mengatur janji temu dengan pakar ginekologi di Hospital Pantai hari ini jika anda mempunyai sebarang kebimbangan atau soalan tentang herpes genital dan penyakit kelamin lain.

Hospital Pantai telah diakreditasi oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.