Penyakit Hati Berlemak Berkaitan Disfungsi Metabolik (MAFLD)

Penyakit Hati Berlemak Berkaitan Disfungsi Metabolik (MAFLD) yang sebelum ini dikenali sebagai penyakit hati berlemak bukan alkohol (NAFLD) adalah keadaan yang dicirikan oleh pengumpulan lemak berlebihan dalam hati atau biasanya dirujuk sebagai hati berlemak. Keadaan ini dikaitkan dengan disfungsi metabolik dan tidak dikaitkan dengan penggunaan alkohol yang banyak.

Menurut Tinjauan Kesihatan & Morbiditi Kebangsaan 2023, tiga daripada 10 atau 28.2% (6.7 juta) orang dewasa di Malaysia mempunyai MAFLD. Penyakit ini boleh menyebabkan kerosakan hati yang serius dan ia juga dikaitkan dengan diabetes, tekanan darah tinggi, penyakit jantung, penyakit buah pinggang kronik, kanser dan masalah kesihatan lain.

MAFLD lebih biasa ditemui pada lelaki yang menjejaskan 32% lelaki berbanding 25% wanita. Purata umur individu dengan MAFLD ialah 42 tahun.

Apakah peringkat MAFLD?

Yang berikut ialah empat peringkat utama penyakit hati berlemak:

Steatosis: Steatosis atau hati berlemak ringkas ialah pengumpulan besar lemak dalam sel hati. Penyakit ini tidak berbahaya dan hanya boleh didiagnosis semasa ujian dilakukan atas sebab lain.
Steatohepatitis bukan alkohol (NASH): Ini adalah bentuk MAFLD yang lebih teruk yang dicirikan oleh keradangan hati.
Fibrosis: Pada peringkat ini, keradangan berterusan membawa kepada pembentukan tisu parut di sekitar hati dan saluran darah berdekatan. Walau bagaimanapun, hati masih boleh berfungsi dengan baik.
Sirosis: Keadaan ini adalah peringkat paling teruk yang berlaku selepas bertahun-tahun mengalami keradangan. Hati mengecut dan bertukar menjadi parut dan berketul; kerosakan adalah kekal dan boleh menyebabkan kegagalan hati (hati berhenti berfungsi dengan baik) dan kanser hati.

Apakah simptom MAFLD?

Pada peringkat awal, biasanya tiada gejala yang ketara. Anda mungkin tidak mengetahui keadaan anda melainkan ia didiagnosis semasa ujian dijalankan atas sebab lain.

Kadangkala, individu dengan NASH atau fibrosis mungkin mengalami:

Sakit ringan atau sakit di bahagian atas kanan perut (di bahagian bawah sebelah kanan rusuk)
Keletihan yang melampau
Hilang berat badan tanpa sebab
Rasa lemah

Anda mungkin mengalami simptom yang lebih serius termasuk kulit menguning dan bahagian putih mata (jaundis), kulit gatal dan bengkak pada kaki, buku lali, kaki atau perut (edema) jika sirosis (peringkat paling lanjut) berkembang.

Apakah faktor risiko penyakit hati berlemak?

Anda mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk menghidap penyakit hati berlemak jika anda mempunyai mana-mana perkara di bawah:

Obesiti: Berat badan yang berlebihan, terutamanya obesiti perut, meningkatkan risiko dengan ketara.
Diabetes jenis 2: Rintangan insulin dan paras gula darah tinggi sangat dikaitkan dengan MAFLD.
Sindrom metabolik: Sekumpulan keadaan termasuk tekanan darah tinggi, gula darah tinggi, lemak badan berlebihan di sekeliling pinggang dan paras kolesterol atau trigliserida yang tidak normal.
Kolesterol tinggi dan trigliserida: Tahap lemak yang tinggi dalam darah boleh menyumbang kepada perkembangan MAFLD.
Gaya hidup sedentari: Kekurangan aktiviti fizikal boleh menyebabkan penambahan berat badan dan ketidakseimbangan metabolik.
Diet yang tidak baik: Diet tinggi gula, karbohidrat halus dan lemak tepu boleh menyumbang kepada pengumpulan lemak dalam hati.
Sindrom Ovari Polikistik (PCOS): Gangguan hormon yang biasa di kalangan wanita dalam usia reproduktif yang dikaitkan dengan rintangan insulin dan obesiti.
Tiroid tidak aktif (Hipotiroidisme): Keadaan ini boleh menyebabkan metabolisme perlahan dan penambahan berat badan, meningkatkan risiko MAFLD.
Merokok

Bagaimanakah MAFLD didiagnosis?

Mendiagnosis MAFLD biasanya melibatkan gabungan sejarah perubatan, pemeriksaan fizikal, ujian makmal dan kajian pengimejan.

Ujian makmal

Ujian darah: Untuk menilai fungsi hati dan mencari tanda-tanda kerosakan hati. Ujian biasa termasuk ujian enzim hati (ALT dan AST), bilirubin dan tahap albumin. Tahap enzim hati yang tinggi mungkin menunjukkan keradangan atau kerosakan hati.
Ujian profil lipid (kolesterol dan trigliserida): Untuk membantu mengenal pasti faktor risiko metabolik.
Ujian glukosa (gula darah puasa dan HbA1c): Untuk membantu mendiagnosis diabetes atau rintangan insulin.
Ujian tambahan mungkin termasuk pemeriksaan virus hepatitis atau penyakit hati autoimun untuk menolak punca lain penyakit hati.

Kajian pengimejan

Ultrasound: Ujian ini selalunya merupakan ujian pengimejan pertama yang digunakan untuk mengesan lemak dalam hati. Ultrasound boleh menunjukkan saiz hati dan kehadiran lemak tetapi mungkin tidak memberikan maklumat terperinci tentang tahap kerosakan hati.
Imbasan Tomografi Berkomputer (CT): Imbasan CT boleh mengesan lemak dan keabnormalan lain dalam hati.
Pengimejan Resonans Magnetik (MRI): MRI lebih sensitif daripada ultrasound dan boleh memberikan imej terperinci kandungan dan struktur lemak hati.
FibroScan (Transient Elastography): Ultrasound khusus ini mengukur kekakuan hati, yang boleh membantu menilai tahap fibrosis (parut).

Biopsi hati

Biopsi hati mungkin diperlukan untuk mengesahkan diagnosis dan menilai tahap keterukan kerosakan hati dalam beberapa kes. Biopsi hati melibatkan pengambilan sampel kecil tisu hati menggunakan jarum yang kemudiannya diperiksa di bawah mikroskop

Bagaimanakah MAFLD dirawat?

Rawatan MAFLD memberikan tumpuan kepada mengurus faktor risiko asas dan mengamalkan perubahan gaya hidup untuk memperbaiki kesihatan hati.

Kebanyakan individu yang didiagnosis dengan MAFLD mungkin tidak mengalami masalah kesihatan yang teruk tetapi adalah baik untuk mengambil langkah-langkah untuk mengelakkan keadaan menjadi lebih teruk. Membuat pilihan gaya hidup sihat boleh membantu memperbaiki keadaan anda dengan berkesan:

Mengamalkan diet yang sihat dan seimbang adalah penting.
Aktiviti fizikal yang kerap adalah penting. Sasarkan sekurang-kurangnya 150 minit senaman intensiti sederhana seperti berjalan pantas atau berbasikal pada setiap minggu.
Mengekalkan kawalan paras gula darah yang baik melalui diet, senaman dan ubat-ubatan (jika perlu).
Mengekalkan paras kolesterol dan trigliserida dalam julat normal melalui diet, senaman dan ubat-ubatan (jika ditetapkan).

Pada masa ini, tiada ubat khusus yang diluluskan untuk merawat penyakit hati berlemak secara langsung. Walau bagaimanapun, ubat-ubatan tertentu mungkin ditetapkan untuk menguruskan keadaan yang berkaitan dan mengurangkan keradangan dan kerosakan hati.

Dalam kes apabila MAFLD telah berkembang menjadi kerosakan hati yang ketara seperti sirosis atau kegagalan hati, rawatan yang lebih lanjut mungkin diperlukan seperti pemindahan hati.

Bolehkah penyakit hati berlemak dicegah?

Anda mungkin berpotensi mencegah penyakit hati berlemak dengan mengekalkan aktiviti fizikal yang kerap, mengamalkan diet yang sihat, mengawal saiz bahagian anda dan mengekalkan berat badan yang sihat.

Atur janji temu di Hospital Pantai

Dapatkan nasihat doktor jika anda mengalami gejala penyakit hati berlemak. Pasukan pakar gastroenterologi dan hepatobiliari yang berdedikasi di Hospital Pantai bersedia untuk berunding bagi memberikan penjagaan dan bantuan yang terbaik.

Hubungi kami untuk mengatur janji temu hari ini jika anda mempunyai kebimbangan atau soalan berkenaan MAFLD. Kami menjamin penjagaan yang terbaik untuk keperluan spesifik anda.

Hospital Pantai telah diiktiraf oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.